PODKARPACIE. Jak zbudować zaufanie do dronów? Debata u marszałka W. Ortyla

RZESZÓW / PODKARPACIE. Urząd marszałkowski stał się w piątek 28 lipca 2023 r., areną debaty o dronach. Konferencja z udziałem gości i prelegentów toczyła się m.in. wokół kwestii ich wykorzystania, regulacji prawnych, wpływu na środowisko, a przede wszystkim tego, jak zwiększyć zaufanie publiczne do technologii dronowych, nadszarpnięte ich wykorzystaniem w działaniach wojennych i jak wykorzystać je w sytuacjach kryzysowych.

Spotkanie było częścią działań i aktywności marszałka województwa Władysława Ortyla, który z ramienia komisji COTER Europejskiego Komitetu Regionów, pracował w ostatnich miesiącach nad przygotowaniem opinii dla Komisji Europejskiej o Strategii Dronowej 2.0. W dokumencie tym określono możliwe sposoby kierowania dalszym rozwojem tej technologii, regulacji prawnych, przedstawiono wymagania operacyjne, techniczne i finansowe mające na celu uregulowanie kwestii mobilności dronów.

W czerwcu, podczas posiedzenia Komisja Polityki Spójności Terytorialnej i Budżetu UE (COTER) w Rumuni, przyjęto treść opinii na temat strategii dronowej. Przyjęcie opinii przez komisję COTER poprzedziło wiele spotkań, konsultacji i prezentacji. W pracach nad opinią w roli konsultanta współpracowała Aneta Łobodzińska, która jest ekspertem w tej dziedzinie. Teraz opinia trafi pod obrady Komitetu Regionów. Przyjęcie ostatecznej jej wersji planowane jest na sesji plenarnej Komitetu Regionów w dniach 9-11 października.

Spotkanie w Rzeszowie było kolejnym elementem w ramach prac nad opinią. Uczestniczyli m.in.: Małgorzata Jarosińska-Jedynak, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej, prof. Jarosław Sęp, prorektor ds. rozwoju i współpracy z otoczeniem z Politechniki Rzeszowskiej, jednocześnie prezes Stowarzyszenia Podkarpacka Dolina Wodorowa, Grzegorz Trzeciak, dyrektor Centrum Technologii Bezzałogowych Łukasiewicz – ILOT oraz Grzegorz Łobodziński, prezes Centrum Usług Dronowych.

Rozpoczynając debatę marszałek odkreślał, że w kwestii dronów bardzo potrzebne są instytucje certyfikujące, potrzebne są regulacje dotyczące szlaków, przestrzeni, w której mogą się te drony poruszać i – jak mówił – ważne, że Podkarpacie bierze tak aktywny udział w tych wszystkich działaniach. Marszałek mówił też o swojej pracy, jako sprawozdawcy opinii na temat unijnego dokumentu: Strategia Dronowa 2.0:

 -Strategia odpowiada na zapotrzebowania, które się dzieją i widać je w obecnym momencie. Te drony wdzierają się w naszą rzeczywistość społeczną, gospodarczą. To jest nieunikniony proces i żeby nie odbywał się w sposób spontaniczny i niekontrolowany, jest konieczność regulacji, konieczność debatowania, aby te regulacje i prawo dronowe było dobrze dostosowane do obecnych potrzeb – mówił marszałek Ortyl.

Marszałek podkreślał, że Podkarpacie ma wielu ekspertów w tych obszarach i powinniśmy jako region utrzymywać tę pozycję. Mówił także o tworzeniu ścieżek edukacji w obszarze dronów, o roli samorządów w tym zakresie i kreowaniu przez nie nowych rozwiązań, a także o zaufaniu do dronów, które zostało nadszarpnięte przez wojnę.

 –Jako samorządy mamy dużą rolę do odegrania. Nie możemy się spóźnić w tym zakresie – apelował marszałek.

Marszałek podał także dane dotyczące rynku dronowego, który w 2022 roku wynosił 28 mld euro, a do 2030 ma wzrosnąć aż do 541 mld euro.

 –Ten ogromny potencjał musi być zaprzęgnięty do rozwoju gospodarczego – mówił marszałek.

Obecna na spotkaniu wiceminister Małgorzata Jarosińska-Jedynak podkreślała, że Fundusze Europejskie są doskonałym źródłem finansowego wsparcia dla przedsiębiorców i ośrodków badawczych, które chcą się rozwijać w zakresie dronów:

 –Środki europejskie są bardzo ważne i istotne, bo one wpływają na rozwój całego tego potencjału. Zarówno od prac badawczo-rozwojowych, gdzie chcemy wypracować, jak najlepsze rozwiązania dla dronów, które nie tylko działają w obszarze wojskowym, ale również w zdrowiu, rolnictwie. Dlatego te prace badawczo rozwojowe, które są finansowane z Programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki mają ogromne znaczenie dla przedsiębiorców, dla konsorcjów przedsiębiorstw, po to, żeby jak najlepiej rozwijać tę infrastrukturę. A tutaj na Podkarpaciu, biorąc pod uwagę, że jedna z inteligentnych specjalizacji to lotnictwo i kosmonautyka, tym bardziej te środki mogą lepiej zapracować i być dobrze zainwestowane – mówiła wiceminister Małgorzata Jarosińska-jedynak.

Wiceminister dodała, że również Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat i Środowisko wspierają tego typu działania. Zachęcała także przedsiębiorców i instytucje do sięgania po środki z programu regionalnego województwa.

Prof. Jarosław Sęp, prorektor ds. rozwoju i współpracy z otoczeniem Politechniki Rzeszowskiej, mówił, że ta debata jest bardzo potrzebna, a jego uczelnia jest z tym obszarem bardzo dobrze obeznana, ma wytyczone ścieżki kształcenia, które pozwalają jej kształcić operatorów.

 –Jesteśmy gotowi do podjęcia się roli takiego zaplecza eksperckiego w tym zakresie. Jak również jesteśmy gotowi do podjęcia się działań badawczo-rozwojowych, które są istotne, ale bardzo kosztowne – mówił rektor Sęp.

Kolejni dwaj uczestnicy debaty: Grzegorz Trzeciak, dyrektor Centrum Technologii Bezzałogowych Łukasiewicz – ILOT oraz Grzegorz Łobodziński, prezes Centrum Usług Dronowych, wypowiadali się jako praktycy oceniając rynek dronów, obecne uregulowania, problemy i możliwości rozwoju. Dużo uwagi poświęcili kwestii koncepcji U-space, która stanowi odpowiedź na plany pojawienia się coraz większej liczby dronów w przestrzeni powietrznej. To w pełni cyfrowy i zautomatyzowany system zarządzania ruchem, który umożliwi przeniesienie wielu usług na transport dronowy przy zachowaniu bezpieczeństwa dla wszystkich uczestników ruchu lądowego i powietrznego.

W drugiej części spotkania prelegenci mówili o wykorzystaniu dronów w zarządzaniu kryzysowym, o przeszkodach, możliwościach i aspektach prawnych. W tej dyskusji jako mówcy wzięli udział: st. bryg. Andrzej Marczenia – zastępca Podkarpackiego Komendanta Wojewódzkiego PSP, Leszek Prokop – prezes Bieszczadzkiej Grupy GOPR, Adrian Słowikowski – Krajowy Koordynator ds. bezzałogowych statków powietrznych w Policji, radca w Wydziale Zarządzania Kryzysowego i Przygotowywań Obronnych Policji GSP KGP, Andrzej Kwiatkowski – dyrektor Wojewódzkiej Stacji Pogotowia Ratunkowego w Rzeszowie, Jakub Dzik – Dyrektor Wydziału Ratownictwa Medycznego i Powiadamiania Ratunkowego, Podkarpacki Urząd Wojewódzki w Rzeszowie, prof. Andrzej Majka – Członek zespołu SEASAR oraz Grzegorz Jaromi – wiceprezes Eurotech.

Debatę moderowała Aneta Łobodzińska – ekspert opinii Strategia Dronowa 2.0, właścicielka kilku firm funkcjonujących w sektorze dronowym. Wydarzeniu towarzyszyła niewielka wystawa różnych modeli dronów.

źródło: Biuro Prasowe UMWP

zdjęcia: Michał Bosek UMWP